Είναι παλαιά κοίτη υπόγειου ποταμού με εξερευνημένο μήκος 1980 μέτρα. Τον χειμώνα που λιώνουν τα χιόνια το σπήλαιο μετατρέπεται σε υπόγειο ποταμό με φυσικούς καταρράκτες. Κατά τους θερινούς μήνες ένα τμήμα του σπηλαίου ξηραίνεται και αποκαλύπτονται πρωτότυπες δαντελωτές λιθμωματικές λεκάνες και φράγματα ύψους μέχρι και 4μ. Το υπόλοιπο σπήλαιο διατηρεί μόνιμα νερά σε 13 γραφικές λίμνες. Τα τοιχώματα του είναι στολισμένα με πολύχρωμα σταλακτιτικά και σταλαγματικά συμπλέγματα, ενώ από τις πανύψηλες (μέχρι 30μ.) οροφές, κρέμονται «πολυέλαιοι», «μέδουσες», και  «παραπετάσματα», με ωραιότατες πτυχώσεις. Αξιοσημείωτο είναι για κάθε επισκέπτη οι καθρεπτισμοί των συμπλεγμάτων που προαναφέρθηκαν στα ήρεμα νερά των λιμνών.

Το αξιοποιημένο μήκος του σπηλαίου προς το παρόν ανέρχεται σε 500 μέτρα. Περιλαμβάνει εγκατάσταση καλλιτεχνικού φωτισμού. Ο επισκέπτης μπαίνει στο σπήλαιο από τεχνητή σήραγγα, που καταλήγει κατ’ ευθείαν στο δεύτερο όροφο. Η διάβαση των λιμνών γίνεται από υπερυψωμένες τεχνητές γέφυρες μικρού μήκους.

Παλαιοντολογικό ενδιαφέρον αποτελεί το γεγονός ότι στον κάτω όροφο του σπηλαίου βρέθηκαν απολιθωμένα οστά ανθρώπου και διαφόρων ζώων, μεταξύ των οποίων και ιπποπόταμου. Το τμήμα αυτό προορίζεται για βιοσπηλαιολογικό εργαστήριο διεθνούς προβολής.

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΚΑΘΕ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΚΡΥΒΕΤΑΙ ΚΙ ΕΝΑΣ....ΜΥΘΟΣ

Ο μύθος λοιπόν λέει πως οι κόρες του βασιλιά της Τίρυνθας Προίτου, Λυσίππη, Ιφινόη και Ιφιάννασα, καυχήθηκαν ότι ήταν ωραιότερες από την θεά Ήρα και περιφρόνησαν την λατρεία του Διονύσου. Η σύντροφος του Δία δεν συγχώρεσε την αλαζονεία τους, με συνέπεια να πιστέψουν πως ήσαν δαμάλες και τρέχοντας σε βουνά και λιβάδια της Πελοποννήσου μεταδίδανε μανία παιδοκτονίας στις γυναίκες της Αργολίδας. Κάποτε φτάσανε στο σπήλαιο των Αροανίων το γνωστό σήμερα «Σπήλαιο των Λιμνών» και «Ιατρείο» του Μελάμποδα κατά τους πανάρχαιους χρόνους.  Στην συνέχεια τις οδήγησε στο χωριό Λουσσοί όπου και τις θεράπευσε.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΕΝΑΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΟΠΟ…..

Για τους ντόπιους ήταν μια απλή σπηλιά, η οποία χρησιμοποιήθηκε διαδοχικά, κατά μεν τους παλαιότερους χρόνους ως περιστασιακή κατοικία και ως χώρος ταφής, κατά δε την περίοδο της κατοχής ως καταφύγιο, όπου οι Καστριώτες έκρυβαν τα υπάρχοντά τους για να τα διασώσουν από τους καταχτητές. Οι παλαιότεροι ενθυμούνται ότι, το 1922 και το 1940, ύστερα από μεγάλη θεομηνία που ξέσπασε στην περιοχή, από το φυσικό στόμιο του σπηλαίου, εκβάλανε ορμητικά και έρρεαν επί αρκετές μέρες, τεράστιες ποσότητες νερού. Το ασυνήθιστο αυτό φαινόμενο, είχε κινήσει την περιέργεια των κατοίκων του χωριού και πολλοί επισκέπτονταν το "Τρουπίσιο", αναζητώντας το ποτάμι που πίστευαν ότι, κρυβόταν στα έγκατα της σπηλιάς. (Αναφορά από Καλάβρυτα News Αφιέρωμα 5/11/2018).

ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗ – ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΣΠΗΛΑΙΟΥ

Το 1964 κάτοικοι των καστριών ανέβηκαν για πρώτη φορά στο δεύτερο όροφο με ξυλόσκαλες από αναβαθμίδα ύψους9μ. Η εξερεύνηση έγινε από τον Ελληνικό Ορειβατικό Συνδεσμο. Η αξιοποίηση του Σπηλαίου άρχισε το 1981 από τον Ε.Ο.Τ (Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού) και συνεχίσθηκε από την πρώην Κοινότητα Καστριών. Την ευθύνη της λειτουργίας του σήμερα την έχει ο Δήμος ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ με έδρα τα ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ.

Ευχαριστούμε την Δημοτική Κοινωφελής Επιχείρηση Καλαβρύτων «ΣΠΗΛΑΙΟ ΛΙΜΝΩΝ-ΚΑΣΤΡΙΩΝ»

Το  'αρθρο το επιμελήθηκε η υπεύθυνη πολιτιστικών δραστηριοτήτων "ΑΠΣ ΜΙΛΤΙΑΔΗ"

                                                  Ελένη Βαφιά